Cyberbezpieczeństwo

Spełniając wymogi ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. dotyczącej krajowego systemu cyberbezpieczeństwa, dostarczamy Państwu informacje, które pomogą zrozumieć potencjalne niebezpieczeństwa wirtualnego świata. Dodatkowo udostępniamy praktyczne wskazówki dotyczące skutecznych metod ochrony przed tymi zagrożeniami.

Spis treści:

Metody ochrony przed zagrożeniami w cyberprzestrzeni.
Zastrzeżenie PESEL - nowa usługa w obszarze bezpieczeństwa informacji, w tym ochrony danych osobowych.
Definicje.
Przydatne linki.

Metody ochrony przed zagrożeniami w cyberprzestrzeni:

Instaluj i aktywnie używaj oprogramowania antywirusowego oraz przeciwszpiegowskiego, najlepiej z funkcją ochrony w czasie rzeczywistym.
Regularnie aktualizuj oprogramowanie antywirusowe oraz bazy danych wirusów, upewniając się, czy program automatycznie wykonuje te aktualizacje.
Natychmiast aktualizuj system operacyjny i aplikacje, unikając zwłoki w instalacji dostępnych aktualizacji.
Unikaj otwierania plików pochodzących z nieznanych źródeł, aby uniknąć potencjalnych zagrożeń.
Korzystaj tylko z bezpiecznych stron internetowych, które posiadają ważny certyfikat bezpieczeństwa.
Unikaj używania niezweryfikowanych programów do zabezpieczania komputera.
Regularnie skanuj swój komputer, monitorując aktywność sieciową. Jeśli nie jesteś pewien, jak to zrobić, poproś o pomoc kogoś, kto się na tym zna.
Sprawdzaj pobrane pliki za pomocą skanera antywirusowego, aby upewnić się, że są bezpieczne.
Unikaj odwiedzania podejrzanych stron oferujących atrakcyjne oferty, takie jak darmowe filmy czy łatwy zarobek, ponieważ często zawierają one ukryte wirusy i trojany.
Unikaj podawania swoich danych osobowych na niesprawdzonych serwisach i stronach internetowych, chyba że masz absolutną pewność, że są one bezpieczne i prywatne.
Unikaj przesyłania poufnych danych drogą elektroniczną w formie otwartego tekstu. Zawsze zabezpieczaj je hasłem i szyfruj, a hasło przekazuj w bezpieczny sposób.
Uruchom zawsze zaporę ogniową (firewall), aby zabezpieczyć swoją sieć przed nieautoryzowanym dostępem.
Regularnie wykonuj kopie zapasowe ważnych danych, aby uniknąć ich utraty w przypadku ataku malware lub ransomware.
Pamiętaj, że żadna wiarygodna instytucja, w tym banki czy urzędy, nie będzie prosić cię o podanie hasła czy loginu w e-mailu w celach weryfikacji.

więcej przydatnych informacji

Zrozumienie zagrożeń w cyberprzestrzeni oraz aktywne stosowanie środków bezpieczeństwa są kluczowe dla każdego użytkownika komputera, smartfona czy innych usług internetowych. Najlepszym sposobem na ochronę przed negatywnymi skutkami zagrożeń jest proaktywne podejście i stosowanie środków zapobiegawczych.

Zastrzeżenie PESEL - nowa usługa w obszarze bezpieczeństwa informacji, w tym ochrony danych osobowych.

Od 1 czerwca 2024 r. banki i inne instytucje finansowe oraz notariusze i operatorzy komórkowi, mają obowiązek sprawdzać, czy PESEL jest zastrzeżony.

Zanim podpiszesz umowę o kredyt czy pożyczkę systemy sprawdzą status PESEL-u. Pozwoli to na dodatkową, skuteczną ochronę przed oszustami i przestępcami, którzy próbują podszywać się pod tożsamość osoby fizycznej / będące klientem banku/ stroną umowy i wykorzystać dane do zaciągnięcia kredytu/zarejestrowania numeru telefonu.

Bez obaw o usługi!

Warto pamiętać, że zastrzeżenie PESEL nie zablokuje możliwości wykonywania takich czynności jak: rejestracji wizyty u lekarza, realizacji recepty czy załatwienia spraw urzędowych.

Dlaczego warto zastrzec PESEL?

Zastrzeżenie PESEL, który domyślnie nie jest zastrzeżony, to dodatkowa ochrona przed oszustami, którzy nie będą mogli:

Wziąć kredytu lub pożyczki na Twoje nazwisko.
Wypłacić dużych sum pieniędzy z Twojego konta.
Otworzyć konta bankowego na Twoje dane.
Sprzedać Twojej nieruchomości.
Wyrobić duplikatu Twojej karty SIM.

Jak zastrzec PESEL?

Zastrzeżenie PESEL jest proste! Wystarczy, że:

Wejdziesz na stronę gov.pl.
Użyjesz profilu zaufanego, bankowości elektronicznej lub dowodu osobistego z warstwą elektroniczną.
Użyjesz w telefonie aplikacji mObywatel - przełączysz odpowiednią opcję używając guzika lub suwaka.

Można też dokonać tego tradycyjnie w najbliższym urzędzie gminy.

Wystarczy mieć przy sobie dowód tożsamości.
Wniosek można pobrać i wypełnić w domu albo w swoim urzędzie gminy.
Sprawdź dane na wniosku i jeśli są zgodne podpisz go i złóż w urzędzie.
Usługa będzie zrealizowana od razu. Urzędnik przyjmie wniosek, wprowadzi go do systemu i wyda potwierdzenie zastrzeżenia lub cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL.

Usługa zastrzeżenia jest bezpłatna!

Czy mogę cofnąć zastrzeżenie PESEL?

Odstrzeżenie PESEL jest równie łatwe i można je zrobić na stałe (chociaż tego nie polecamy) lub tymczasowo, korzystając z tych samych metod, co przy zastrzeganiu. Warto o tym pamiętać, ponieważ niektóre operacje na kontach bankowych, np złożenie wniosku o nowe konto, może wymagać tymczasowego cofnięcia zastrzeżenia. Jednak ta chwilowa niedogodność jest niewielką ceną za spokój i bezpieczeństwo.

"Wady" rozwiązania

Zastrzeżenie PESEL-u to dla nas, obywateli, znaczna pomoc w bezpiecznym korzystaniu z usług publicznych i finansowych. W czym zatem, może przeszkadzać?

Może być trudniej otworzyć nowe konto bankowe, np. walutowe. Strona banku poinformuje Cię o tym, że operacja jest w tej chwili niedostępna, ale da Ci możliwość chwilowego odstrzeżenia PESEL-u. Kiedy skończysz uzupełnianie wniosku i go wyślesz, bank da Ci funkcję ponownego zastrzeżenia PESEL-u. Operacja zastrzegania i odstrzegania to sekundowa sprawa, dająca jednak maksymalne zabezpieczenie Twoich danych i środków finansowych.
Jeśli chcesz wypłacić więcej niż 12 700 PLN w kasie banku, upewnij się, że wcześniej czasowo cofnąłeś zastrzeżenie PESEL. Jeśli kasjer zobaczy zastrzeżony PESEL, wypłata będzie zablokowana na 12 godzin.

Bezpieczeństwo zastrzeżenia PESEL

Oszuści mogą obejść zastrzeżenie PESEL tylko, jeśli zdobędą dostęp do Twojego konta na gov.pl (przejmując profil zaufany: login, hasło i kontrolę nad Twoim smartfonem), konta bankowego lub eDowodu. W takim przypadku problem jest znacznie poważniejszy niż potencjalne wyłudzenie kredytu.

Przepisy regulujące zastrzeżenie PESEL-u:

ustawa z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności;
ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości.

Malware, czyli skrót od "malicious software" (złośliwe oprogramowanie), to ogólny termin używany do opisania wszelkiego rodzaju złośliwego oprogramowania komputerowego, które jest zaprojektowane w celu infiltracji, uszkadzania lub nielegalnego dostępu do systemu komputerowego, sieci lub urządzenia. Malware jest tworzone przez cyberprzestępców w celu wykonywania różnych szkodliwych działań, takich jak kradzież danych, uszkodzenie lub zniszczenie plików, monitorowanie aktywności użytkownika, a także rozprzestrzenianie się na inne systemy.

Istnieje wiele różnych typów malware, w tym:

Wirusy: Malware, który przyczepia się do innych programów i replikuje się, rozprzestrzeniając się na inne pliki i programy.

Trojany: Programy, które podszywają się pod legalne oprogramowanie, ale mają ukryte złośliwe funkcje. Trojany często pozyskują poufne informacje lub umożliwiają zdalny dostęp do zainfekowanego systemu.

Robaki: Samoreplikujące się programy, które rozprzestrzeniają się na inne komputery, wykorzystując sieci komputerowe. Robaki są zdolne do rozprzestrzeniania się automatycznie, bez interakcji użytkownika.

Ransomware: Malware, który blokuje dostęp do plików lub całego systemu i wymaga od ofiary zapłacenia okupu, aby odzyskać dostęp.

Spyware: Malware, który zbiera poufne informacje o użytkowniku, takie jak hasła, historię przeglądania internetu lub inne dane osobowe, a następnie przesyła te informacje do cyberprzestępców.

Adware: Oprogramowanie, które wyświetla irytujące reklamy na komputerze ofiary, często zmniejszając wydajność systemu.

Malware może być rozprzestrzeniany poprzez zainfekowane załączniki email, złośliwe linki internetowe, niezaufane strony internetowe, pendrive'y czy inne nośniki przenośne. Dlatego ważne jest, aby być świadomym ryzyka i stosować odpowiednie środki ostrożności, takie jak aktualizowanie oprogramowania, używanie silnych haseł i unikanie podejrzanych źródeł internetowych, aby zminimalizować ryzyko zainfekowania się malwarem.